دوره آموزشی علمی و عملی نظام آراستگی ۵S درسال۱۳۹۸
دوره آموزشی علمی و عملی
دوره آموزشی علمی و عملی نظام آراستگی ۵S درسال۱۳۹۸
نظام آراستگی یا ۵S چیست ؟
لطفا فیلم آموزش مهم ترین وظیفه مدیر ورهبر مجموعه در آپارات https://www.aparat.com/v/OYtvk مشاهده فرمایید.
شاید دیده باشید من یا شما و یا اگر فردی با خستگی محیط کار خود را آشفته رها کند، فردا صبح زمانی که باز می گردیم و محیط را می بینیم، خستگی دیروز دوباره در
بدنمان پدید می آید.
این موضوع کارگاه علمی نظام چیدمان یا آراستگی
اهمیت نظام آراستگی یا ۵s در سازمان ها را نشان میدهد که چه مقدار می تواند در بهره وری و افزایش آن موثر باشد. که در این دوره آموزشی علمی و عملی به آن
پرداخته خواهد شد.
———————————————————————————————————————————————————————————————
لطفا مقاله نمونه سوالات اصول سرپرستی مطالعه فرمایید.
———————————————————————————————————————————————————————————————
این نظام نخستین بار توسط ژاپنی ها به اجرا در آمد و نام این نظام هم تشکیل شده از ۵s است :
۱_ساماندهی Seiri
۲_پاکیزه سازی Seiso
۳_نظم و ترتیب Seiton
۴_استانداردسازی Sekitsu
۵_انضباط Shitsuke
پیش شرایط اجرای موفقیت آمیزS5
سایر سیستم ها و مدلها می باشد و مزیت آن این است که در همه جا قابل پیاده سازی است. در این دوره آموزشی علمی و عملی ما از ضرورت های مقدم بودن اجرای
این نظام با مدیران سخن خواهیم گفت که به شرح زیر است:
اول سرعت دستیابی افزایش می یابد.
دوم نتایج برای همه ی افراد قابل درک است .
سوم محیط کاری تمیز و سازمان یافته خواهد شد .
چهارم عمر وسایل و ابزارآلات کار افزایش می یابد.
پنجم هزینه پیاده سازی کاهش پیدا می کند.
سرفصلهای این دوره آموزشی علمی و عملی
دوره آموزشی علمی و عملی۵s
۱_ مفاهیم پایه تا پیشرفته نظام آراستگی ۵S
۲_ اهمیت نظام آراستگی ۵S در نظام کنونی
۳_ مزایا استفاده و پیاده سازی نظام آراستگی ۵S
۴_آشنایی با مراحل پنجگانه نظام آراستگی ۵S
۵_ نحوه اجرا و پیاده سازی مراجل پنچگانه نظام آراستگی ۵S
۶_ چگونه محیط کار را ساماندهی کنیم
۷_ چگونه برای هر وسیله مکانی را تعیین کنیم
۸_چگونگی فرایند تمیزکاری محیط کار
۹_استانداردسازی در محیط کاری
۱۰_ انضباط و ایجاد فرهنگ کاری در نظام آراستگی ۵S
۱۱- مراحل اجرای نظام آراستگی ۵S براساس مدل سازمان ملی بهره وری
www.mzyrmir.com |
چک لیست ممیزی نظام آراستگی ( انبار ) |
صفحه …. از …
کدمدرک: FR/102/117 شماره ویرایش: ۰۰ تاریخ ویرایش : –/–/– |
||||
نام معاونت/ سازمان / منطقه :
نام واحد : |
تاریخ ممیزی :
شماره اتاق : |
|||||
ردیف | شرح سوالات |
وزن
۳-۱ |
امتیاز
از ۱۰ |
نمره کسب شده
(وزن در امتیاز) |
||
۱ | آیا اقلام غیر ضروری از انبار خارج شده است ؟ | ۳ | ||||
۲ | آیا اقلام در انبار بر اساس سیستم کدینگ منظم و مرتب شده است ؟ | ۳ | ||||
۳ | آیا کارت ردیابی و شناسائی اقلام در انبار وجود دارد و تکمیل می شود ؟ | ۳ | ||||
۴ | آیا تجهیزات ایمنی در انبار یا نزدیکی آن وجود دارد ؟ | ۳ | ||||
۵ | آیا برچسب مشخصات اقلام انبار نصب شده است ؟ | ۳ | ||||
۶ | آیا نظافت کف ، شیشه ها ، قفسه های انبار و . . . به صورت مرتب انجام می شود ؟ | ۳ | ||||
۷ | آیا استاندارد حذف اقلام غیر ضروری تدوین شده است و اجرا می شود ؟ | ۳ | ||||
۸ | آیا مکان هایی برای قرنطینه و برگشت کالا در نظر گرفته شده است ؟ | ۳ | ||||
۹ | آیا سنسور و یا کپسول های آتش نشانی دارای شارژ می باشند ؟ | ۳ | ||||
۱۰ | آیا کارکنان کار با کپسول آتش نشانی را آموزش دیده اند ؟ | ۳ | ||||
۱۱ | آیا سیستم روشنایی مناسب است ؟ | ۳ | ||||
۱۲ | آیا لباس کارکنان مرتب و پاکیزه است ؟ | ۳ | ||||
۱۳ | آیا آموزش ۵S به کارکنان انجام شده است ؟ | ۳ | ||||
۱۴ | آیا پالت گذاری مناسب در انبار انجام شده است ؟ | ۲ | ||||
۱۵ | آیا سیستم تهویه مناسب و سالم است ؟ | ۲ | ||||
۱۶ | ||||||
۱۷ | ||||||
۱۸ | ||||||
جمع کل | ||||||
جمع کل امتیازات و نمرات | ||||||
جمع کل نمرات ممیزی شونده | نمره ممیزی شونده بر حسب درصد | |||||
در صورت برخورد با موارد پیش بینی نشده در چک لیست می توانید از ردیف های ۱۶ تا ۱۸ استفاده نمایید . | ||||||
نام و امضاء ممیز | نام و امضاء رئیس گروه بهره ور ۵S |
گام نخست پیاده سازی ۵S تعریف مسولیتها
در گام اول پیاده سازی ۵S تعیین میشود که که هر یک از مسئولیتها بر عهده کدام یک از بخشهای سازمان می باشد
گام دوم پیاده سازی ۵S تشکیل کمیته ۵S
اعضای کمیته ۵S به این صورت انتخاب میشوند : از هر بخش یک نفر مسئول اجرای مصوبات کمیته در بخش محل فعالیت خود میشود.و در ضمن یک نفر بعنوان دبیر کمیته
مسئول انجام کارهای اداری میشود.
گام سوم پیاده سازی ۵S اجرا
این گام معمولا شامل پنج فاز می باشد.
فاز اول گام اجرای پیاده سازی ۵S
در فاز اول هر فرد باتوجه به محل کار خود لیستی از کلیه اقلام موجود و همچنین ضروری و غیر ضروری بودن هر یک را مشخص کرده و در فرمی به نام فرم اقلام موجود وارد
می کند. سپس کار تفکیک اقلام صورت میگیرد.قسمتی از محل کار بعنوان اقلام غیر ضروری تعیین میشود و اقلام تا تعیین تکلیف اقلام غیر ضروری(دور ریختن،تعمیر،فروش
و…) در آن محل باقی می مانند.
فاز دوم گام اجرای پیاده سازی۵S نظم و ترتیب
پس از تعیین تکلیف اقلام ضروری و غیر ضروری، دسته بندی اقلام ضروری بر اساس ماهیت تواتر نیاز صورت می پذیرد. در مرتب سازی و اجرای فاز نظم و ترتیب به نکات زیر
توجه میشود :
• برای انبار کردن و ذخیره کردن اقلام ، از روش اولین استفاده گردد. (FIFO) وارده اولین صادره
• برای هریک از اقلام ، مکان مشخصی در نظر گرفته شود.
• کالا ها، اقلام و محل قرار گرفتن آنها باید به صورت سیستماتیک برچسب گذاری شود.
• اقلام و اشیاء طوری قرار گیرد که با صرف حداقل زمان ممکن ، قابل دسترسی باشد.
• اقلام و اشیاء طوری قرار گیرد که به آسانی قابل دسترسی باشد.
• وسایل و ابزار ویژه و خاص از وسایل عادی مجزا نگهداری شوند.
• ابزار و وسایلی که مرتبا مورداستفاده قرار می گیرند در نزدیکی کاربران قرار گیرد.
همچنین فعالیتهای زیر برای اجرای کامل این فاز می بایست صورت پذیرد
برچسب گذاری
در این مرحله کلیه کازیه های هر میزتوسط برچسبهای مخصوص مشخص شده و ترتیب قرار گرفتن نامه ها بر اساس تاریخ آن می باشد. کلیه اتاقها مجهز به ساعت
دیواری (حتی الامکان متحدالشکل) باشد.
برای وسایل شخصی پرسنل مانند کیف ، چادر، کت و…در هر اتاق مکان مناسبی جهت نگهداری در نظرگرفته شود به طوریکه ایجاد مزاحمت برای سایر افراد ننماید.
کلیه زونکن ها از نظر نظم و ساماندهی توسط برچسب مخصوص نامگذاری میشود.
فاز سوم گام اجرای پیاده سازی۵S پاکیزه سازی
قبل از مرتب سازی و جایگذاری اقلام ابتدا می بایست نظافت اساسی و پاکیزه سازی اساسی در کل ساختمان صورت پذیرد. پس از انجام پاکیزه سازی کلی و قرارگرفتن
اقلام بر سر جای خودپاکیزه سازی جزیی به صورت برنامه روتین هفتگی صورت خواهد پذیرفت.
پاکیزه سازی کلی
برای اجرای پاکیزه سازی کلی ، محیط کار به صورت کلی ارزیابی و موارد آلودگی ، خرابی ، شکستگی ، نشتی ، فرسایش و…. شناسایی و اعلام میشود. مسوول انجام
ارزیابی محیط توسط کمیته پنج اس مشخص میشود.
فرد یا افراد مسوول اقدام به بازبینی از قسمتهای مختلف نموده و طی گزارشی موارد خرابی را به این کمیته گزارش می دهد. در جلسه کمیته پنج اس این گزارش
بررسی و صورت جلسه ای جهت رفع عیب موارد اساسی مشخص می گردد .
پاکیزه سازی جزیی و روزمره
گروه خدماتی ،به صورت روزمره اقدام به انجام فعالیتهای پاکیزه سازی ( شامل : سرویس بهداشتی ، معابر لوازم اداری و کامپیوترها و … ) جهت حفظ پاکیزگی و نظافت
محیط می نمایند.
فاز چهارم گام اجرای پیاده سازی۵S استاندارد سازی
– برای کلیه اتاقهای ساختمان کد گذاری یا شماره گذاری صورت گرفته و نام واحد یا اداره توسط تابلویی در بیرون اتاق و کد اتاق بر روی آن شناسایی می شود.
• کد و نام هر اتاق به صورت تابلو راهنما تهیه شده و در محلهای عمومی نصب میگردد.
• برای هر کدام از ساختمانها نقشه جانمایی تهیه شده و شماره اتاقها برروی آن مشخص گردیده و در محلهای عمومی نصب میگردد
• کلیۀ موارد و پارامترهای در نظر گرفته شده در جلسات کمیته راهبری به صورت مستند درآمده و درقالب دستورالعمل اجرایی پنج اس به کلیۀ واحدها ابلاغ می شود.
• از علائم استاندارد برای علامتگذاری محدوده های خطر و یا مراقبت خاص( در انبار مواد شیمیایی , تجهیزات با فشار کارکرد بالا … (تجهیزات خاموش کننده (علائم مربوط به زنگ خطر و وسایل ایمنی و راهنمای از سیستم اطفای حریق، تابلوهای سیگار کشیدن ممنوع … ) استفاده می شود.
فاز پنجم گام اجرای پیاده سازی ۵Sانضباط
ایجاد انضباط و نهادینه کردن آن در مجموعه از طریق آموزش شیوه های درست انجام کار به افراد و تمرین دادن آنان در این زمینه صورت می پذیرد. همچنین این تمرینها از طریق وضع مقررات و پیروی جدی از آنها تحقق می پذیرد.
مشکلات اجرای ۵S
موانع و مشکلات اجرای نظام ۵S که عمده ترین موانع و مشکلات عبارتند از :
• عدم آموزش کافی کارکنان جهت اجرای صحیح سیستم
• عدم شناخت کافی از این نظام و توانائیهای آن و عدم حمایت لازم مدیران ارشد.
• عدم توجه به تداوم اجرای اصول ۵S و بلند مدت بودن اجرای آن
• ساده انگاشتن نظام ۵Sو عدم بررسی عمیق آن
مزایای اجرای نظام آراستگی ۵S
• جلوگیری از انباشته شدن ضایعات
• ایجاد فرهنگ پیشگیری به جای تعمیر
• رعایت بهداشت، سلامتی و ایمنی کارکنان
• کاهش خستگی و آزردگی های ناشی از کار در محیط شلوغ ، نامطبوع و حادثه ساز
• انجام خانه تکانی های روزانه ، هفتگی ، فصلی و سالانه توسط کارکنان به منظور مشارکت عمومی در آراستگی
• آمادگی مستمر و لحظه ای محیط کار برای بازدیدهای غیر مترقبه مشتری و هر بازدید کننده مهم دیگر از محیط کار
عوامل موفقیت اجرای نظام ۵S
برخی از عوامل موثر در اجرا و پیاده سازی موفق نظام آراستگی ۵S عبارتند از:
• حمایت و پشتیبانی کامل و قاطع مدیریت ارشد و تاکید بر آگاهی کامل آنها از نظام آراستگی ۵S
• بستر سازی ، زمینه سازی و فرهنگ سازی مناسب در این زمینه
• آموزش مستمر در کلیه سطوح(مدیران ارشد، میانی و کلیه کارکنان) جهت توجیه اهداف، منافع و استاندارد ها و مکانیزم عملکرد در نظام ۵ اس
• انتخاب افراد آگاه و دلسوز، علاقه مند و پیگیر برای مسئولیت های اجرایی نظام ۵S
• مستمر بودن و تداوم اجرای نظام ۵S
• تهیه دستورالعمل های اجرایی ، چک لیست های ارزیابی و ممیزی و انجام ارزیابی های دوره ای برای بهبود روش های پیاده سازی و افزایش اثر بخش نظام آراستگی ۵Sنمونه سوالات اصول سرپرستی
• تهیه و اجرای روش های تشویقی و تنبیهی مناسب در جهت اجرای موفق تر نظام آراستگی ۵S
• تعهد مشارکت مداوم مدیر ارشد و حمایت کامل مدیریت ارشد
اقدامات و فعالیت های انجام یافته در خصوص اجرای نظام آراستگی محیط کار ۵S در شرکت های مختلف زیر نظر دکتر مازیارمیر
اهمیت نظام آراستگی محیط کار ۵S
نظام آراستگی محیط کار ۵S روشی سیستماتیک جهت ایجاد و حفظ نظم و ساماندهی مطلوب درمحیط کار و زندگی است که رعایت و اجرای صحیح
آن اثرات بسیار مثبتی در ارتقاء بهره وری، بهبود کیفت و نهایتاً بهبود مستمر فعالیت ها دارد.
هدف از نظام آراستگی محیط کار ۵S
هدف از استقرار و اجرای نظام آراستگی محیط کار ۵S در شرکت بها، بهسازی و آراستگی محیط کارمی باشد که به منظور برقراری و حفظ فضای کیفیتی درسازمان بکارمی رود.
تاریخچه استقرار سیستم در شرکت ها
هریک ازمحیط های کاری بنحو احسن مدیریت میگردد که عموماً مبتنی بر روشهای توصیه شده درنظام آراستگی محیط کار ۵S بشرح ذیل اجرا می
گردد که ما در این دوره آموزشی علمی و عملی به فراگیران آموزش خواهیم داد.
۱– طبقه بندی (Seiri / Sorting out) : با استفاده از روشهای توصیه شده در این اصل، کلیه اقلام غیرضروری از فضاهای کاری شرکت حذف و بیشترین استفاده از این فضاها بعمل می آید.
۲- آرایش سیستمی (Seiton / Systematic Arrangement): این اصل روشهای کارآمد و اثربخشی را توصیه میکند که بموجب آنها مکان و ترتیب نگهداری ابزار و تجهیزات طوری تنظیم میشود که در مواقع جستجو ، حداقل زمان لازم صرف یافتن یا دسترسی به آنها گردد.
۳- پاکیزه سازی (Seiso / Spike and Span) :براساس روشهای توصیه شده دراین اصل ، پاکیزه سازی سراسری و روزانه در تمامی فضاهای کاری شرکت انجام می گردد.
۴– عمل بر مبنای استاندارد (Seiketsu / Standardization) :طبق این اصل، بهترین اقدامات انجام شده سه اصل قبلی بعنوان استاندردهای فضای کار تدوین و بکارگرفته می شود.
۵- خود انضباطی (Shitsuke / Self-Discipline): براساس این اصـل، از تمایل به بازگشت به وضعیت سابق در فضای کار مقـاومت و ممانعت بعمل می آید.
Marriage Fitness: 4 Steps to Building & Maintaining Phenomenal Love
مدرس دوره آموزشی علمی و عملی نطام آراستگی
دکتر مازیار میر خلبان مشاور و هیات علمی کانون مدیریت و مهتدسی ایران – دکتر مازیار میر مدرس تخصصی زبان بدن سیاستمداران و کارافرینان و فعالان اقتصادی و
سیاسی هنرمندان و همچنین اولین نویسنده و محقق تخصصی زبان بدن ایرانی نویسنده کتاب زبان بدن ایرانیمتخصص زبان بدن و دروغ شناسی و مدرس نیروهای
نظامی و صداو سیما و وزارتخانه های کشور و سازمانها و نهادها و تمامی ارگانهای کشور عضو هیات علمی موسسه مطالعات دانش خاورمیانه ومشاور و تحلیلگر
محل برگزاری دوره اموزشی علمی و عملی نظام آراستگی ۵S درسال۱۳۹۸
- تهران، خیابان ولیعصر (عج)، بالاتر از خیابان زرتشت، روبروی پمپ بنزین خیابان زرتشت، کوچه نوربخش، پلاک۳ (ساختمان بهرام)، طبقه اول، واحد۴ ( روبروی پلیس+۱۰ )
۰۲۱-۸۸۹۳۹۷۵۴
۰۲۱-۸۸۹۳۹۷۳۰